Warsztaty stacjonarne

ludzie w sali, na pierwszym planie ozdobnie wycięty kawałek papieru
warsztat
21 października 2021
MCK SOKÓŁ

ludzie w sali, na pierwszym planie ozdobnie wycięty kawałek papieru
W środę 20 października w Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu uczestnicy VII Kongresu Kultury Regionów będą mogli wziąć udział w jednym z dziesięciu warsztatów.

1. Karpackie potoczki krzyżykowe

Popłyną po bielutkiej kanwie. Czarne i czerwone, żółte i pomarańczowe. Pozornie łatwo je stawiać, bo kanwa wyznacza miejsce wkłucia. Ale nigdy nie wiadomo, jak się potoczą te potoczki… Jak się potoczą towarzyszące im opowieści. Jakie pieśni przy tym popłyną… Bo prowadzącą warsztaty jest niezwykła kobieta: artystka, osobowość. Marianna Jara. Będzie więc prezentacja haftu krzyżykowego z prywatnej kolekcji, nauka pieśni o pięknej dziewczynie, podstawy rękodzieła. Będzie jak dawniej w długie, jesienne wieczory spędzane w kobiecych kręgach: wyszywanie i śpiew.

Prowadzenie: Marianna Jara

2. Poławiaczki pereł

Wyobraź sobie, że pakujesz małą walizkę, zamykasz drzwi na klucz i wyruszasz w podróż ... przez ocean. Podróż w jedną stronę. W nieznane. W małej walizce zabierzemy tylko to co najcenniejsze - wspomnienia, emocje, sny, marzenia. Perły naszego życia.

Ta podróż to „czas podarowany”, kiedy możesz zastanowić się nad tym co zabrałaś, co zapamiętasz, co zostawisz na zawsze za sobą... patrzysz na horyzont.

Utkajmy wspólnie sznur pereł, skorzystamy z tych z walizki, a także wyłowimy wspólnie nowe podczas podróży. Ten sznur ozdobi każdą z nas.

Zapraszamy na pokład.

PS: Na warsztaty zapraszamy Panie i Panów.

Prowadzenie: Barbara Caillot i Aleksandra Karkowska

3: Płynąc z rytmem!

Melodia bez rytmu nie może istnieć, rytm bez melodii już tak. Nawet w bezruchu możemy usłyszeć rytm naszego serca, rozróżniamy rytm kroków, poddajemy się rytmom natury. Idąc przez życie, nieustannie podążamy w rytmie: naszych codziennych spraw, powinności, obowiązków, a od czasu do czasu przyjemności.

W tańcach w kręgu, które Wam proponuję, z łatwością poddamy się wspólnemu rytmowi i odnajdziemy przyjemność w powtarzaniu prostych tanecznych kroków. Inspiracje zaczerpniemy z tańców z całej Europy, w tym z Polski, Litwy, Danii, Grecji, Francji, Szkocji, Rumunii, Węgier i wielu innych.

Początek zajęć poświęcimy integracji i poznaniu się uczestników warsztatów, wykorzystując różnorakie melodie etniczne i elementy pracy z ciałem.

Rzeka Pieśni, a tuż obok rzeka tańca - to moje żywioły!  Popłyńmy z rytmem!

Czego się spodziewać? Euforii i nastroju! Czego się nie spodziewać? Nudy!

Prowadzenie: Monika Dudek

4. Płynnym krokiem przez żywioł - w wirze tańca podhalańskiego

Taniec to żywioł i forma ekspresji. Jedni czują się w nim wolni jak górska rzeka, inni bezpiecznie jak na tafli spokojnego stawu, a jeszcze inni walczą w nim niczym w morskim wirze. Niezależnie od temperamentu czy umiejętności, w tańcu poznajemy nasze pragnienia i lęki. Taniec górali podhalańskich to doskonałe narzędzie do samookreślenia siebie. Można w nim płynąć spokojnie, badawczo. Można również dać się porwać i ponieść nurtowi kroków. Jakkolwiek definiowany, dla każdego niesie inną odpowiedź. Tak jak woda przelewana w naczyniu, tak również ostateczny wyraz tańca poddany jest impulsom, implikacjom i reakcjom.

Jak mówią stare doświadczone góralki: „Choćby przysed po cie dziod, musis iść zatońcyć”. Zgodnie z podhalańską etykietą, kobieta nie powinna odmówić tańca. Posiada ona jednak narzędzia, aby w trakcie tańca dać wyraz swej niechęci, poprzez dynamikę, mimikę czy utrzymywanie dystansu. Niczym rzeka, która wydaje się płynąc wydrążonym korytem, kobieta gdy wzbierają w niej emocje potrafi zmienić nurt i odnaleźć własne ścieżki.

Dla mężczyzny kobieta w tańcu może być wyzwaniem. Próbą charakteru. Sprawdzeniem umiejętności poskramiania żywiołu. Musi on jednak pamiętać, że niczym hipnotyzująca tafla jeziora, żywioł ten może płynnie go uwodzić.

Warsztaty „Płynnym krokiem przez żywioł - w wirze tańca podhalańskiego” kierowane są do osób pragnących poznać technikę kroków tańca górali podhalańskich. Oprócz podstawowych kroków, kursanci będą mogli zgłębić niepisane zasady panujące pomiędzy partnerem i partnerką. W trakcie zajęć podejmiemy również próbę wyzwolenia żywiołu drzemiącego w każdym z nas.

Prowadzenie: Joanna Łapka i Mateusz Buła

5. Introdukcja – ujęcie kulturowe storytellingu. Jak budować opowieści

Program warsztatów będzie składał się z trzech etapów. Pierwszą częścią będzie introdukcja, w której poruszone zostaną źródła i historia storytellingu. Słuchacz zostanie wprowadzony do świata mitów, bajek i  tzw. świętej/pierwszej opowieści. Na koniec tej części omówiona zostanie wartość opowieści dla wszystkich kultur świata i dlaczego ma to takie znaczenie współcześnie. Druga część poświęcona zostanie przedstawieniu zasad, schematu oraz kluczowych punktów budowania opowieści. W ostatniej części zadaniem uczestników będzie stworzenie swojej własnej opowieści.

Prowadzenie: Anna Figiel

6. Płynność dźwięków

Mówimy często, że dźwięki, pieśni, głosy płyną. Wyrażamy przez to, że rozchodzą się harmonijnie, pięknie brzmią, sprawiają przyjemność słuchaczowi. Katarzyna Broda Firla sama posiada głos czysty i płynny jak górska krynica. Ma ponadto także umiejętność przekazania wiedzy innym, jak kształtować brzmienie ich głosów, by nabrały tej pięknej i pożądanej płynności. Podczas warsztatów pomoże wydobyć z gardeł uczestników jak najczystsze, wspaniałe dźwięki.

Prowadzenie: Katarzyna Broda-Firla

7. Zalipiańskie malowanki

Krople farby spływają z pędzla na ściany. Układają się w płatki, kwiaty i bukiety. Wieś zakwita.

Potrzeba upiększania swojego otoczenia towarzyszyła ludzkości od zarania dziejów. W Zalipiu przybrała wyjątkową i niepowtarzalną formę, która rozwija się  i zachwyca do dnia dzisiejszego.

Zalipie to miejscowość o wyjątkowym i unikatowym charakterze. Jest to niewielka wioska, licząca ok. 800 mieszkańców położna na Powiślu Dąbrowskim w Małopolsce. Najważniejszym walorem i wyróżnikiem wsi, dzięki któremu jest ona szeroka rozpoznawana nie tylko w Polsce, są malowane domy i obejścia gospodarskie. Zwyczaj zdobienia domów motywami kwiatowymi sięgający końca XIX wieku jest ciągle podtrzymywany i przekazywany z pokolenia na pokolenie głównie dzięki artystycznej pasji kobiet. Warto podkreślić, iż malarki nie używają żadnych szablonów, dzieła są jedynie wytworem ich fantazji,  inspirowane  kwiatami z pól i przydomowych ogródków. Każdą zalipiańską artystkę wyróżnia indywidualny styl, kompozycja i kolorystyka, co wpływa na niepowtarzalny charakter tutejszego zdobnictwa.

Co roku Malowaną Wieś odwiedza około 40 tysięcy turystów z kraju i z zagranicy. Przekłada się to na liczne artykuły, publikacje, reportaże zarówno w prasie lokalnej, ogólnopolskiej jak i zagranicznej. Na wielu portalach internetowych Zalipie nazywane jest najpiękniejszą wsią w Polsce. Warto podkreślić, że Zalipie nie jest skansenem – to oryginalna, malowana ludzką wyobraźnią wieś, która tonie w fantazyjnych i barwnych kwiatach. Tu domy oraz zagrody kwitną cały rok.

Tematyka warsztatów plastycznych „Zalipiańskie malowanki” dotyczyć będzie  tradycyjnej twórczości zalipiańskiej.  Uczestnicy będą ozdabiać motywami kwiatowymi przedmioty ceramiczne lub drewniane, zapoznając się przy tym z osobliwą tradycją regionu. Zajęcia umożliwią uczestnikom odkrycie i rozwój talentów rękodzielniczych. Warsztaty poprowadzą doświadczone malarki ludowe, wielokrotne laureatki konkursu „Malowana Chata”: Wanda Chlastawa i Ewelina Sokołowska.

Prowadzenie: Wanda Chlastawa i Ewelina Sokołowska

8. Czy potrzebne nam są „podręczniki” edukacji regionalnej?

O żywym reagowaniu na potrzeby i oddolnym tworzeniu narzędzi edukacji regionalnej na przykładzie działań Babiogórskiego Centrum Kultury.

Prowadzenie: Anna Kulka i Regina Wicher

9. Kobieta - żywioł - życie

W świat malarstwa na szkle zabierze uczestników warsztatów Marta Walczak Stasiowska uważana przez znawców tego gatunku sztuki za najbardziej tradycyjnie malującą artystkę Podhala. Jej obrazy mają tradycyjną formę: malowane często na czarnym tle, z tradycyjnymi motywami i czytelną, jednoznaczną kolorystyką, są uznawane za „najbardziej góralskie” spośród aktualnie malowanych na Podhalu. Ulubionym motywem jest Matka Boska w znanych tradycyjnych przedstawieniach oraz wersjach wysnutych z własnej wyobraźni. Maluje anioły, postacie świętych, scenki rodzajowe, a barwne postacie zbójników, pasterek, muzykantów tworzą bajkowy świat pełen radości i ciepła. Żaden z twórców zakopiańskich nie ma tak charakterystycznego stylu malowania, który w pewnym stopniu jest kontynuacją malarstwa ojca - Zdzisława Walczaka. Dzięki tej artystce uczestnicy poznają nie tylko podstawowe techniki tej sztuki, ale będą mieli okazję zanurzyć się w opowieściach o kobiecości rozumianej jako życiodajny żywioł.

Prowadzenie: Marta Walczak Stasiowska / Zakopiańskie Centrum Kultury, Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór

10. O dziewczętach i dla dziewcząt – płeć piękna w śpiewkach góralskich

Śpiew  to naturalny, bardzo osobisty sposób przeżywania i wyrażania własnych emocji. Śpiewając, można o wiele łatwiej i piękniej zalecać się, tęsknić, smucić, żalić, skarżyć, złościć i radować.  W kulturze tradycyjnej mowa była srebrem, śpiewanie – złotem,  a góralskie śpiewki to prawdziwe perełki naszego dziedzictwa.  Są jak wytoczone przez górską rzekę kamienie, które przez wieki nabierały idealnego kształtu. Zawierają życiowe mądrości, ukazują przeżycia ludzi żyjących w trudnym, ale zachwycająco pięknym krajobrazie.

Krótkim góralskim śpiewkom daleko do sztuczności miejskiej dekadencji - to zwięźle, czasem metaforycznie wyrażona prawda o życiu człowieka.

Z góralskich śpiewek dowiemy się, jakie role tradycja przypisywała kobietom. Czy zawsze było tak samo? Czy w tradycyjnych śpiewkach odnajdziemy role niewieście, które nie ulegają zmianom? Czy może tlą się w nich zalążki feminizmu?

W końcu, nie tylko wielcy poeci mieli swoje muzy, które były inspiracją i adresatkami ich twórczości.

Prowadzenie: Krzysztof Trebunia-Tutka