Warsztaty terenowe

Prowadzenie: o. Zygfryd Kot SJ i Chrześcijańskie Stowarzyszenie Twórców Sztuki Sakralnej ECCLESIA
Limit miejsc: 15 

Zajęcia będą nie tylko praktyczną formą uczenia się kunsztu malarstwa bizantyńskiego, ale również formą duchowego poznania i doświadczenia świata ikon. Ikona jest fenomenem sztuki sakralnej. Jej siła i oddziaływanie na człowieka wierzącego znalazło potwierdzenie w praxis Kościoła od prawie 1500 lat. Uczestnikom warsztatów zostanie przekazana wszelka wiedza potrzebna do samodzielnego kontynuowania malarstwa bizantyjskiego oraz tradycyjnego rzemiosła artystycznego wzorowanego na przykładzie twórczości dawnych mistrzów.


Chrześcijańskie Stowarzyszenie Twórców Sztuki Sakralnej ECCLESIA zostało założone w roku 1999 z inicjatywy osób zainteresowanych sztuką sakralną oraz Ojców Jezuitów  i jej krzewieniem w sposób twórczy. Misją stowarzyszenia jest świadczenie o Bogu poprzez sztukę. Stowarzyszenie zaprasza w swoje szeregi wszystkich tych, którzy podzielają jego misję i cele. Swą działalnością chce objąć cały kraj proponując określone formy działalności mające uwrażliwić na obecność sztuki sakralnej, jej miejsca i roli we wspólnocie wierzących. Misja jest kierowane do wszystkich chrześcijan i wspólnot dla których sztuka sakralna jest faktem poprzez który wyraża się ich wiara.

o. Zygfryd Kot SJ – prezes Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Twórców Sztuki Sakralnej ECCLESIA.

Prowadzenie: przestrzenni tkacze skupieni wokół Towarzystwa Miłośników Piwnicznej
Limit miejsc: 10 

Gdy prządka skończy już  prace, zwinne ręce tkacza rozpoczynają swoje dzieło. Dwie niteczki uprzędzionej wełny naprzemiennie przeplatają nić osnowy tworząc dwubarwne wzory. Powoli, na przestrzennej formie zwanej "deską", wyłania się kształt rękawicy. Wełniana, gruba, mięsista, na pierwszy rzut oka widać, że ochroni ręce nawet przed 30 stopniowym mrozem. Na końcu wyłania się baranek, który zdobi rękawicę ale też chroni przed dostaniem się śniegu do rękawa. Potem już tylko trzeba zrobić paluch, kilka ruchów igły i rękawica furmańskie gotowa!

Tak przez wieki, mężczyźni szykowali dla siebie rękawice furmańskie na zimę. Chroniły przed mrozem, były wytrzymałe i nie przemakały. Idealnie sprawdzały się przy pracach w lesie i gospodarstwie. Wiele takich par rękawic, nawet sprzed czasów 2 wojny światowej, przetrwało do dziś. Teraz już głównie góralki dla chwil relaksu i radości tworzenia, tkają na przestrzennych formach rękawice furmańskie, czapki, pantofle.

Podczas warsztatów można będzie sprawdzić sprawność swoich rąk a także przekonać się, czy przestrzenne tkactwo nie jest tą właśnie umiejętnością, która po warsztatach stanie się pasją i przyniesie tą niepowtarzalna radość tworzenia.

Przestrzenne tkactwo Czarnych Górali to unikatowa tradycja tkania rękawic furmańskich, czapek, kapci i nie tylko, która jest praktykowana obecnie przez Czarnych Górali tylko w regionie Nadpopradzia w Beskidzie Sądeckim. Przestrzenne tkactwo Czarnych Górali zaczęło się od rękawic furmańskich, których nazwa pochodzi od ich głównych użytkowników tj. furmanów, wożących wozami drewno z lasu lub węgiel. Rękawica była tkana głownie przez mężczyzn na tzw. desce.

Między nitkami osnowy przeplatano palcami wątek z krótkich kawałków wełny – zwykle odpadów pozostałych po tkaniu płótna. Z czasem zaczęto robić również czapki. Czapki i rękawice były zazwyczaj w naturalnych kolorach wełny owczej m.in. czarnej od czarnych owiec, które występowały w tym regionie. Wraz z zanikiem tradycji wypasu owiec zanikła również umiejętność tkania przestrzennego. W ostatnich latach grupa pasjonatów lokalnej kultury postanowiła nauczyć się tej umiejętności, którą posiadali już tylko nieliczni, najstarsi górale. Czapki i rękawice zaczęto wyplatać na nowo – w tradycyjnej formie i kolorach, a także w nowej formie, pełnej żywych kolorów i wzorów.

Prowadzenie: Maciej Zawierucha | Zielony wulkan
Limit miejsc: 25

Warsztat przybliży zastosowanie roślin nieuprawnych w kuchni oraz gotowanie na ogniu. Podczas warsztatów przygotujemy gruszki zapiekane z miodem, placki z ziołami i gąszczem oraz herbatę ziołową. 


Maciej Zawierucha – Instruktor Edukacji Ekologicznej Fundacji Ekologicznej Zielona Akcja, dyplomowany fitoterapeuta-zielarz. W swoich działaniach kontynuuje tradycje rodzinne, rozwija pasję do roślin oraz nawiązuje również do dawnych zawodów min. Karkonoskich Laborantów.

Prowadzenie: Monika Zielińska-Klimczak | ManuCraftura
Limit miejsc: 25

Proces tworzenia ceramiki to jedyny w swoim rodzaju, niezmienny od wieków, cykl, łączący ze sobą silę czterech żywiołów. Glinę wydobytą z ZIEMI, WODĘ - dzięki której glina staje się plastyczna, POWIETRZE - osuszające naczynia i wreszcie najpotężniejszy OGIEŃ, który zamienia kruchą glinę w trwałą ceramikę.

Podczas warsztatu stworzymy ceramiczne, ażurowe lampiony, w których finalnie umieścimy ostatni z żywiołów - OGIEŃ, oddają mu tym samym szacunek, jednocześnie podziwiając jego niezwykłą moc i właściwości.

Prowadzenie: Andrzej Róg
Limit miejsc: 25 

Zajęcia będą polegały na przejściu najważniejszych punktów reżyserskiej pracy nad tekstem: charakterystyka postaci, określenie planu postaci, zarys relacji między bohaterami opowieści, bohaterowie w przestrzeni scenicznej i przebieg emocjonalny scen. Podczas warsztatu przeanalizowane zostaną postaci w drugiej części „Dziadów”.


Andrzej Róg – aktor, reżyser, pedagog.

Prowadzenie: Michał Malinowski | Muzeum bajek
Limit miejsc: 25

Niesamowita jest siła drzemiąca w opowieściach. Może spływać wodą wywołując łzy. Może też płonąć ogniem wzbudzając najrozmaitsze emocje. Najczęściej jednak bywa po trosze jednym i drugim. Baśnie, bajki i legendy są protoplastami psychoterapii. Spełniają często funkcję oswajania emocji po to, by ostatecznie człowiek był zdolny poradzić sobie nawet z najtrudniejszymi. Michał Malinowski zna potęgę opowieści. Sam jest mistrzem w ich zapamiętywaniu i przekazywaniu. Umie też skłonić do tego innych. Podczas tych warsztatów przekonacie się, jak różnego rodzaju ogień może żyć w historiach – od zimnego blasku drogich kamieni, za które ludzie zdradzali i zabijali, po ciepło domowego ogniska, o które się walczy nie bacząc na poświęcenia. Wy także będziecie mieli szansę się zapalić. Jaki to będzie płomień? Czy delikatny i uroczy jak u robaczków świętojańskich, sypiący przez chwilkę czarownymi iskrami i równie szybko gasnący jak fajerwerk? A może zwodniczy i zdradziecki jak błędny ognik na mokradłach? Zapłonąć żywym, jasnym ogniem i stanąć w prawdzie przed innymi, a zwłaszcza przed sobą samym, jest aktem wielkiej odwagi. Czy pod wpływem oczyszczających opowieści ktoś w Was się na to zdobędzie? Zobaczymy…

Prowadzenie: Jacek Nowak | Pasieka BARĆ Kamianna
Limit miejsc: 25

Trudno znaleźć bardziej przyjazne i pozytywne skojarzenie z ogniem od płomyka świecy. Oświetla, daje poczucie swojskości i bezpieczeństwa, w kulturze jest znakiem ochrony – jak gromnica podczas burzy, wyznacza przestrzenie sacrum na ołtarzach, towarzyszy noworodkom przy chrzcie i zmarłym w ich ostatniej drodze. W kościele katolickim świeca jest symboliczną bohaterką wielkanocnej liturgii światła. W Wielką Sobotę przed kościołem rozpala się ognisko, którego płomienie zostają poświęcone przez kapłana. Następnie od poświęconego ognia zapala się paschał (dużą świecę), symbolizujący Chrystusa, czyli światłość świata, co ma uzmysławiać, że dokonała się Pascha, przejście z mroku do jasności, ze śmierci do życia. W uroczystej procesji paschał zostaje wniesiony do świątyni i umieszczony w ozdobnym świeczniku. W Orędziu Wielkanocnym znanym jako Exsultet słyszymy wtedy słowa: „Znamy już wymowę tej woskowej kolumny, którą na chwałę Boga zapalił jasny płomień. Chociaż dzieli się on użyczając światła, nie doznaje jednak uszczerbku, żywi się bowiem strugami wosku, który dla utworzenia tej cennej pochodni wydała pracowita pszczoła. O, zaiste błogosławiona noc, w której się łączy niebo z ziemią, sprawy boskie ze sprawami ludzkimi.”

Na warsztaty udacie się do prawdziwej pasieki i tu skorzystacie z „owoców pracy pszczelego roju”, by różnymi technikami wykonać świece z cennych, naturalnych materiałów. Potem wypełnią one Wasze domy delikatnym światłem i przyjemną, uzdrawiającą wonią przywołując wspomnienia kongresowej wspólnoty.

Prowadzenie: Zofia Zaborowska i Kacper Siejkowski (Zespół Łada)
Limit miejsc: 20

Prowadzący warsztaty od 2017 r. robią własne badania etnograficzne w Północnej Dalmacji, Centralnej Bośni oraz Zachodniej Serbii i uczą się pieśni od Wiejskich Mistrzów, gdzie do dziś spotkać można obrzęd wspólnego śpiewu przy ognisku znajdującego się w centralnej części kamiennego domostwa. Podczas zajęć uczone będą polifoniczne pieśni tradycyjne śpiewane we wsiach zamieszkanych przez Serbów i techniki wokalne w niestylizowanej formie. Uczestnicy poznają kontekst historyczno-kulturowy, melodie wielogłosowych pieśni, ćwiczenia m.in. rozluźniające ciało, uruchamiające naturalne rezonatory, rozgrzewające struny głosowe oraz zostaną przetłumaczone teksty pieśni. Zaprezentowane zostaną przykłady dźwiękowe omawianego regionu z bazy nagrań archiwalnych i nagrań terenowych prowadzących. Warsztat skierowany do osób początkujących i zaawansowanych, nie jest wymagane doświadczenie wokalne.


Zofia Zaborowska – absolwentka Etnologii i Antropologii Kulturowej na UJ, związana z muzyką tradycyjną od 2012 roku. Od 2018r. do dnia dzisiejszego prowadzi badania terenowe w Chorwacji, napisała swoją pracę licencjacką pt. „Serbska tożsamość mieszkańców wioski Žegar w Północnej Dalmacji”. Uczennica wielu badaczy, etnomuzykologów oraz wiejskich śpiewaków takich jak: Svetlana Spajić, dr Ivo Brkić, dr Sanja Ranković, Branko Tadić czy Milica Milić, Zorka Usljebrka, Obrad Milić. Założycielka zespołu Łada oraz Prezes Fundacji Łada, w ramach których prowadziła i koordynowała etnograficzne badania terenowe w Polsce, Chorwacji, Serbii oraz wiele wydarzeń kulturalnych w kraju i za granicą. Od 2019r. uczy śpiewu podczas warsztatów tradycyjnych pieśni korzystając z zebranych przez siebie materiałów. Była członkinią zespołów tj. „Dola – Zespół Pieśni Bez Tańca”, „Czarny Kruk”. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2021 r. (projekt pt. „Retransmisje – badania etnomuzykologiczne reemigrantów z terenów byłej Jugosławii”), w 2022r. laureatka Turnieju Muzyków Prawdziwych.

Kacper Siejkowski – doktorant Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, archeomuzykolog, wiceprezes Fundacji Łada, były członek stowarzyszenia ,,Centrala Muzyki Tradycyjnej”. W 2022r. stypendysta MKiDN w projekcie pt. "Różnorodny głos Gościna"-poszukiwanie pieśni i lokalnej tożsamości na terenie Zachodniego Pomorza. Członek wielu grup muzycznych m.in Łada, Witeź, Mołodcy, Czarny Kruk. W przeszłości związany z zespołem Podlotki z Gościna, chórem mniejszości ukraińskiej Kalyna z Kołobrzegu, Reprezentacyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Wrocław, zespołu śpiewaczego Mereżka, Majol, Zdrady Osiedla. Pieśni uczył się od swojego dziadka przesiedlonego z Łemkowszczyzny, etnomuzykologów i mistrzów ludowych, wraz z zespołem Łada prowadzi etnomuzykologiczne badania terenowe na Dolnym Śląsku, w Chorwacji i Serbii od 2017 r.. Laureat wielu konkursów muzyki ludowej, takich jak: Festiwal Współczesnej Kultury Ludowej im. Jana Iwaszczyszyna, Szansa na Oskara, Festiwal Krajobrazy Sceny Ludowej w Czarnem, Ogólnopolski Festiwal Ludowy im. w. Andrzeja, w 2022r. laureat Turnieju Muzyków Prawdziwych. Od wielu lat jeździ po wsiach i poszukuje żywej tradycji śpiewaczej. Gra na instrumentach oraz je rekonstruuje na podstawie znalezisk archeologicznych w ramach prac naukowych.