Warsztaty w MCK SOKÓŁ

1. Oddech od źródła

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Katarzyna Broda-Firla

Odnajdziemy nasze źródła, innymi słowy, samych siebie. Spotkasz się ze swoim korzeniem, czyli miejscem gdzie wybija Twoje źródło do świata. Dowiesz się jak wydobywać z siebie piękny, biały głos, jak panować nad jego barwą, by móc zarówno zaśpiewać dziecku kołysankę, jak i zawołać pastersko. Poznasz techniki relaksacji ciała oraz uruchamiania mięśni wspierających oddech.

Śpiew biały - zwany też ludowym, etnicznym, pierwotnym, to śpiew jasny i swobodny, ale też łagodny i lekki. Dla naszych przodków był naturalną potrzebą ekspresji, towarzyszył im zarówno w codziennym życiu, jak również w bardzo doniosłych chwilach. Był sposobem komunikacji i wzmacniał społeczne więzi. Niósł za sobą prawdę o świecie i człowieku.

Swobodny śpiew związany jest z pracą różnych partii ciała przy zachowaniu prawidłowej postawy, elastyczności i odpowiedniego napięcia mięśni.

Podczas zajęć zbliżymy się do swobodniejszego wyrażania siebie i rozwinięcia muzykalności. Poprzez improwizacje w niewymuszony i swobodny sposób będziemy wydobywać różne dźwięki.

Odkryjemy naszą wewnętrzną moc nie używając przy tym siły.

Katarzyna Broda-Firla

Od najmłodszych lat uczyła się od swojego ojca – Józefa Brody, który przekazał jej wrażliwość na otaczający świat i ludzi, nauczył, jak dostrzegać muzykę tam, gdzie na pozór jej nie ma: w górskich potokach, szumiących drzewach, burzy i deszczu.

Razem odwiedzali mieszkańców wsi, od których Katarzyna uczyła się źródłowego śpiewu i tańca. Koncertuje w Polsce i za granicami kraju. Gra na instrumentach tj. okaryna, fujarka, flety, drumla, cymbały rzeszowskie, lira korbowa, a jej wokalne zainteresowania wykroczyły już poza europejskie podwórko: ostatnio eksploruje tematy śpiewu gardłowego i alikwotowego z Tuwy, Mongolii i Tybetu.

Prowadzi również działalność edukacyjną poprzez prowadzone przez siebie warsztaty ze śpiewu białym głosem “Katarzyna Broda-Firla Od Źródła” propagując kulturę Beskidów.

2. Tchnienie od ziół – kadzidła w tradycji i codzienności

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Anna Pietrusza

Podczas warsztatu poznamy dawne i współczesne surowce i różne techniki tworzenia kadzideł oraz ich ludową i kulturową symbolikę. Stworzymy też własne ziołowo-żywiczne kadzidła, przenosząc w nie Tchnienie tegorocznego Kongresu, by delektować się nim dłużej.

Anna Pietrusza 

Zielarka, fitoterapeutka, mama dwóch córek. Pasjonatka i promotorka naturalnej kosmetyki ziołowej. Karierę managera z przyjemnością wymieniła na rozwijanie zaszczepionej już w dzieciństwie wiedzy zielarskiej opartej na potrzebie samowystarczalności. Swoją pasję i wiedzę zamienia w misję pokazywania innym jak wiele korzyści i zadowolenia kryje się w tworzeniu własnych produktów opartych na ziołach, naturalnej pielęgnacji i mądrym czerpaniu z otaczającej nas przyrody i dawnej wiedzy.  Słuchaczka studiów podyplomowych o kierunku Chemia Kosmetyczna, absolwentka kursów zawodowych Zielarz-Fitoterapeuta i Terapie Biologiczne w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. S. Pigonia w Krośnie, pod okiem Dr Henryka Różańskiego.  Konsultant ds. Recepturowania oraz autorka linii ziołowych kosmetyków, o których opowiada na swoim fp: Anna Pietrusza – Pracownia Dzikich Kosmetyków. Współtwórczyni projektu Ziołowy Beskid, gdzie wraz z innymi karpackimi zielarkami, odtwarza i propaguje tradycje zielarskie, prowadząc i organizując liczne warsztaty i spotkania tematyczne.

3. Piskoj ze se piskoj 

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Krzysztof Trebunia-Tutka 

Warsztaty przeznaczone dla wszystkich, którzy chcieliby grać, ale dotąd bali się spróbować. Również dla tych, którzy nie wierzą, że w tak krótkim czasie można nauczyć się wydobywać dźwięk z najprostszych instrumentów dętych, a może i po prostu - z siebie. Bliskie spotkanie z instrumentami używanymi przez ludzi w kulturach pasterskich - podhalańskimi piszczałkami, fujarami, dwojnicami, trombitami i rogami.

Nie trzeba mieć swojego instrumentu, doświadczenia, a nawet słuchu, choć będzie to mile widziane. Zapraszamy do wspólnej zabawy z dźwiękiem i muzykowania z zadęciem, ale „bez zadęcia”!

Krzysztof Trebunia-Tutka 

Architekt, pedagog, regionalista, kompozytor, autor tekstów, muzyk-multiinstrumentalista, lider zespołu Trebunie-Tutki i Kapeli „Śleboda”.
Z urodzenia i zamiłowania – góral i zakopiańczyk, hołdujący tradycji i walczący o jej przetrwanie.

Założyciel i lider rodzinnego zespołu Trebunie-Tutki, który poniósł w świat muzykę polskich górali. Autor audycji radiowych i prelekcji, pomysłodawca i producent artystyczny płyt z tradycyjną muzyką góralską, juror i konferansjer wielu festiwali, m.in. Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa Tradycja”, Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu, Konkursu Muzyk Podhalańskich, Międzynarodowego Konkursu Kapel, Śpiewaków i Instrumentalistów im. Władysława Trebuni-Tutki
w Zakopanem.

Jako muzyk, nagradzany głównymi nagrodami na ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach muzyki tradycyjnej. Twórca prekursorskiego nurtu Nowej Muzyki Góralskiej, która jest kreatywną kontynuacją muzyki Skalnego Podhala i próbą ocalenia jej dla przyszłych pokoleń. Współpracuje ze znakomitymi artystami z kręgu world music, takimi jak m.in. Twinkle Broothers z Jamajki, African Head Charge, Ordo Sakhna z Kirgizji, Urmuli Quintet z Gruzji, Andrew Cronshaw i Adrian Sherwood z Londynu.

Jest  nauczycielem dyplomowanym muzyki góralskiej (od 28  lat kształci młodzież w Tatrzańskim Centrum Kultury „Jutrzenka” w Zakopanem) i wykładowcą studiów podyplomowych „Kultura Podtatrza” w Podhalańskiej Państwowej Uczelni Zawodowej. Uhonorowany wieloma tytułami i odznakami takimi jak:  Honoris Gratia (2008), znak jakości Marka Tatrzańska (2012), „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2013), Medal „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2014), „Złoty Krzyż Małopolski” (2015), przyznany przez World Festival Union IGF Oskar Kultury Tradycyjnej – Gold Star (2018), „Ambasador Ziem Górskich” (2020). W 2021 roku ukazał się trzytomowy podręcznik jego autorstwa do nauki muzyki góralskiej na skrzypcach i basach „Muzyka Skalnego Podhala” wydany przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne.

4. Wiatr swojskich historii na scenie 

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Andrzej Róg

Warsztaty budowania scenariusza teatralnego inspirowanego zdarzeniami z historii lokalnych wzbogacone o elementarne zasady inscenizacji. Każdy uczestnik ma zadanie przygotowania jednej opowieści z historii swojej miejscowości, legendy lub relacji o zdarzeniu w lokalnej społeczności.

Obowiązuje strój niekrępujący ruchów, w którym można np. położyć się itp.

Andrzej Róg

Aktor, reżyser, pedagog. Absolwent Pedagogiki na Uniwersytecie Jagiellońskim (1980-1985) oraz Studia aktorskiego Teatru STU (1983-1987) z dyplomem aktora dramatu od Państwowej Komisji Teatralnej w Warszawie. Aktor Teatru STU od 1984 roku.

Współtwórca koncertów muzyki żydowskiej Leopold Kozłowski i jego przyjaciele  oraz Piosenka o Złotej Krainie – Wieczór pieśni żydowskiej.

Reżyser spektakli teatralnych, pedagog prowadzący warsztaty na temat sztuki żywego słowa oraz warsztaty inscenizacji i reżyserii dla instruktorów regionalnych, amatorskich grup teatralnych.

Twórca i reżyser cyklu Koncertów Pamięci Ofiar Obozu w Ravensbrück SIŁA MIŁOŚCI organizowanych nieprzerwanie od 2012 roku.

5. Jak podmuch staje się dźwiękiem – warsztaty budowy piszczałek pasterskich

Limit miejsc: 15
Prowadzenie: Przemysław Ficek

W trakcie warsztatów uczestnicy wykonają piszczałki z drewna czarnego bzu, wykorzystując do tego ręczne narzędzia stolarskie. Uczestnicy zapoznają się z budową i brzmieniem tradycyjnych instrumentów pasterskich, poznają tajniki powstawania dźwięku oraz żelazne zasady bhp, których każdy prawdziwy twórca ludowy przestrzegać powinien.

Przemysław Ficek

Multiinstrumentalista, budowniczy instrumentów ludowych, folklorysta. Ukończył Wydział Architektury i Urbanistyki Politechniki Krakowskiej na podstawie pracy dyplomowej zatytułowanej Muzeum Folkloru Górali Żywieckich. Absolwent Państwowej Szkoły Muzycznej I st. w Żywcu w klasie instrumentów ludowych Czesława Węglarza. Praktykował u Feliksa Jankowskiego, Edwarda Byrtka, Zbigniewa Wałacha.

Jest stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego (2010) oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2017). Wielokrotnie zdobywał nagrody i wyróżnienia na krajowych i międzynarodowych konkursach i festiwalach. Jako solista multiinstrumentalista. Jako budowniczy instrumentów został laureatem I nagrody w II Konkursie na Budowę Instrumentów Ludowych organizowanym przez ROK w Bielsku-Białej za dudy żywieckie (2012). Jest laureatem nagrody Marszałka dla młodych twórców (2015).

Od wielu lat kształci młode pokolenie beskidzkich muzyków w grze na dudach, heligonkach i instrumentach pasterskich. Jest wykładowcą studiów podyplomowych w zakresie muzyki tradycyjnej Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach. Pełni funkcję jurora w konkursach kapel i instrumentalistów, konsultanta merytorycznego projektów i wydawnictw związanych z muzyką beskidzką. Piastuje stanowisko wiceprezesa Fundacji 9sił z Jeleśni, w ramach której od 2014 realizuje działania związane z kulturą tradycyjną: organizator m. in. warsztatów gry na dudach i skrzypcach z Edwardem i Władysławem Byrtkami (Szkoła Mistrzów Tradycji, IMIT 2015). Jest inicjatorem wpisania umiejętności gry na dudach żywieckich oraz sposobu ich wytwarzania na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego (wpis w 2017). Współorganizuje „Wakacje z dudami” – letnią szkołę tradycji Beskidu Żywieckiego (2018).

W maju 2013 współorganizował i współprowadził koncert „Muzyka Źródeł: Beskid Żywiecki” w ramach XVI festiwalu „Nowa Tradycja”. Wystąpił w programach TVP „Dzika muzyka” oraz „Szlakiem Kolberga”. Współpracował z ROK w Bielsku-Białej przy wydaniu albumu-monografii Kapela Byrtków z Pewli Wielkiej (Kolberg 2014 – Promesa).

Współtworzy kilka zespołów wykonujących muzykę tradycyjną i folkową: Kapela Ficka i Blachury, Skład Niearchaiczny. Od maja 2016 roku razem z Rafałem Bałasiem organizuje „Potańcówki przy dudach”.

6. Tchnienie – śleboda – wolność

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Piotr Cyrwus

Pitagoras to po prowdzie był Jędruś Waksmundzki... 
Jakosi w lecie na Jana wyseł Jędruś Waksmundzki na Turbacz w nocy. Noc była pogodno. Gwiazdy na niebie. Miesiącek wytacowoł się pomału na niebo. Było cicho. I w takom noc Jędruś usłysoł: >>Świat gro. Syćko, co jest, jest grane. Słychać harmonije przestworzy. Ale tego nie kozdy usłysy. Ludzie majom hałas w uchu. A nie ino w uchu, w dusy tyz. Za duzo hałasu w ludziach, coby go mogli słyseć. Ale jakbyś go kie usłysoł, to byś pojon tajemnice świata...

Warsztaty na przykładzie Filozofii po góralsku ks. prof. Józefa Tischnera oprawione muzyką Twinkle Brothers i Trebuniow Tutków pt. Human poprowadzi człowiek, który słyszy grę świata i sam gra z wielkim powodzeniem. Jego gra nie jest muzyką, a znakomitym, dotykającym często najgłębszych emocji aktorstwem. Piotr Cyrwus, który w spektaklu „Wariacje Tischnerowskie” grał Jegomościa z Łopusznej, podzieli się z uczestnikami swoim warsztatem i tym, jak sam słucha świata w duchu ślebody i wolności.

Piotr Cyrwus

Aktor, reżyser, urodzony w Nowym Targu. Ukończył wydział aktorski w PWST w Krakowie. Związany z teatrami: Polskim w Warszawie, Jaracza w Łodzi, Stu w Krakowie, Starym im. H. Modrzejewskiej w Krakowie, Teatrem Komedia w Warszawie, Teatrem im. Kochanowskiego w Radomiu, Teatrem im. Węgierki w Białym Stoku. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt ról teatralnych, Teatru Telewizji, radia, filmu i produkcji telewizyjnych. Współpracował z takimi reżyserami jak: Krystian Lupa, Waldemar Śmigasiewicz, Maciej Wojtyszko, Maciej Prus, Tadeusz Bradecki, Kazimierz Kuc, Andzej Wajda, Grzegorz Jarzyna, Krzysztof Warlikowski, Krzysztof Zanussi, Fred Apke, Steven Spilberg, Andrzej Seweryn, Dan Jammet, Jacgues Lassalle, Janusz Wiśniewski, Krzysztof Jasinski. Przewodniczacy ZASP w Starym Teatrze przez trzy kadencje. Wyróżnienie na Festiwalu Jednego Aktora w Toruniu za role Misza Zubow w spektaklu „Zapiski Oficera Armii Czerwonej" w roku 1992. Nagroda Komitetu Radia i Telewizji za role Walka w spektaklu „Do piachu” w roku 1990.

Nominowany w 2013 do prestiżowej nagrody teatralnej - Feliks Warszawski za role Osła w spektaklu „Qvo Vadis” w reżyserii Janusz Wiśniewskiego. Brał udział w wielu festiwalach międzynarodowych m.in. Sarajewo, Edynburg, Awinin, Chicago.

Od 2011 na nowo członek zespołu Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie pod dyrekcja Andrzeja Seweryna.

7. Bukiet zapachów – warsztaty tworzenia kwiatów ze zbóż i ziół

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Siedlisko Małgorzaty

Warsztaty polegają na wykonaniu z ogólnodostępnych zbóż, ziół i traw niezwykle efektownej dekoracji do domu tzw. kwiatów na patyku. W trakcie warsztatów uczestnicy dowiedzą się również w jaki sposób przygotować kłosy do pracy oraz poznają różne sposoby na ich łączenie. Jest to bardzo przyjemna i wciągająca praca, przy której można twórczo wypocząć.

Siedlisko Małgorzaty

Ekomuzeum w Cholewiance koło Kazimierza Dolnego to miejsce, które pozwala na kontynuację tradycji rodzinnych oraz rozwijanie zainteresowań własnych jak też możliwości przekazania wiedzy i umiejętności osobom zainteresowanym tą dziedziną życia. Pragniemy podzielić się naszą pasją z każdym, kto chce choć na chwilę oderwać się od rzeczywistości, codzienności i stworzyć cos własnymi rękami.

„Siedlisko Małgorzaty” to miejsce, w którym prowadzimy warsztaty plastyki obrzędowej, ceramiczne oraz tkackie. Można tu nie tylko nauczyć się czegoś nowego, ale też zobaczyć różne przedmioty codziennego użytku z dawnych lat.

8. Romans wątku z osnową – warsztaty tkackie 

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Siedlisko Małgorzaty

Na tych warsztatach będzie można zapoznać się z techniką ręcznego tkania na małym tradycyjnym krośnie. Będzie można nie tylko zobaczyć pracę na krośnie, ale i spróbować swoich umiejętności w tkaniu oraz przyjrzeć się jak powstaje wytwarzanie chodników. Tkactwo to już zanikająca dziedzina rękodzieła ludowego, którą staramy się ocalić od zapomnienia.

Siedlisko Małgorzaty

Ekomuzeum w Cholewiance koło Kazimierza Dolnego to miejsce, które pozwala na kontynuację tradycji rodzinnych oraz rozwijanie zainteresowań własnych jak też możliwości przekazania wiedzy i umiejętności osobom zainteresowanym tą dziedziną życia. Pragniemy podzielić się naszą pasją z każdym, kto chce choć na chwilę oderwać się od rzeczywistości, codzienności i stworzyć cos własnymi rękami.

„Siedlisko Małgorzaty” to miejsce, w którym prowadzimy warsztaty plastyki obrzędowej, ceramiczne oraz tkackie. Można tu nie tylko nauczyć się czegoś nowego, ale też zobaczyć różne przedmioty codziennego użytku z dawnych lat.

9. Odetchnij. Warsztat interpersonalny

Limit miejsc: 14
Prowadzenie: Ewa Olszewska 

Gdy w codzienności doświadczamy pośpiechu i natłoku spraw, czasami przysłowiowo brakuje nam powietrza. Zachęcam Państwa do zatrzymania się na kilkadziesiąt minut, aby się spotkać ze sobą i z drugim człowiekiem. Nie rezygnując z własnej wrażliwości, bez konieczności zrealizowania celów i zadań, podarujmy sobie tę „chwilę”. Może dowiemy się czegoś nowego o sobie, o świecie. Może potwierdzimy swoje znane, stare przekonania. Może odpoczniemy, odetchniemy głębiej. A może „złapiemy za ogon” jakiś pomysł, nową chęć, apetyt.

Ewa Olszewska 

Psycholog, psychoterapeuta, superwizor Ośrodka Edukacji Psychologicznej we Wrocławiu. Prowadzi indywidualną terapię dorosłych, pracuje też z parami.

10. Taniec Żywiołów. Porusz Ciało i Duszę! 

Limit miejsc: 25
Prowadzenie: Anna Wiktoria Ostafil

Wyjątkowa podróż w tańcu, która ma określoną strukturę i zróżnicowaną dynamikę. Prowadzą nas siły natury, a zaczynamy od Ziemi, od stóp, korzeni, ugruntowania, stabilnego podparcia. I te jakości w nas, kontakt z ziemią i poczucie bezpieczeństwa, pozwalają nam później wzbić się w górę i fruwać, poczuć swobodę, lekkość, zatańczyć z wiatrem. Żywioły stają się w tańcu metaforami naszych wewnętrznych procesów, emocji i stanów świadomości. Są inspiracją do ruchu i wraz z odpowiadającą im muzyką, fantastycznym impulsem dla wyobraźni. Znika wyraźny podział na świat ludzi i świat przyrody. Zaczynamy odkrywać niesamowite połączenia i synergie z naturą poprzez nasze ciało, ruch, ekspresję, która jest dostępna każdemu i potrzebna dla naszej psychofizycznej równowagi.

Krok po kroku przechodzimy w ruchu przez kolejne etapy – kolejne żywioły – każdy ma sposobność zajrzeć w głąb siebie, poczuć swoje możliwości, odnaleźć swój własny ruch, rytm i tempo. Energia żywiołów skłania także do odkrywania w tańcu przestrzeni na wyrażenie stłumionych emocji i głębokich potrzeb, uwolnienie napięć i stresu, sięgnięcie do swojej intuicji i marzeń.

Warto dodać, że fundament terapii tańcem to integracja ciała, umysłu i duszy – połączenie tych wszystkich elementów jest niezbędne dla naszego rozwoju i decyduje o przepływie życiowej energii. Tutaj każdy ruch jest właściwy, nie ma podziałów na to, co dobre, co złe, brzydkie czy ładne - rezygnujemy z oceny. Celem jest sama droga, podróż, doświadczanie, eksplorowanie połączeń ciała i duszy, wspólne bycie w uzdrawiającym tańcu z innymi wrażliwymi ludźmi.

Anna Wiktoria Ostafil

Jest pedagogiem i kulturoznawcą, z zawodu terapeutką holistyczną, założycielką projektu WyspaSensu.pl Pracuje terapeutycznie od 2015 jako choreoterapeutka i certyfikowana trenerka Języka Ruchu i świadomej pracy z ciałem w metodzie Laban/Bartenieff Movement System. Ukończyła też dwuletnie Studium Psychoterapii Zorientowanej na Proces Arnolda Mindella i mnóstwo szkoleń związanych z pracą z ciałem z dziećmi i dorosłymi. Jest również instruktorką terapii ekspresyjnych i technik relaksacyjnych oraz certyfikowaną terapeutką dźwiękiem – wykonuje grupowe sesje relaksacji w dźwiękach mis i gongów oraz indywidualne masaże dźwiękiem. Od dziecka fascynuje ją ciało, tańczyła w Ognisku Baletowym, a potem przez wiele lat działała jako pedagog tańca klasycznego dla dzieci. Obecnie oprócz sesji terapeutycznego tańca specjalizuje się w łagodnym uwalnianiu bólu i napięć oraz wyciszaniu systemu nerwowego poprzez terapię manualną: leczniczo-relaksacyjny masaż Holistic Rebalancing oraz powięziowy – Masaż Tkanek Głębokich. Prowadzi różnorodne warsztaty tańca intuicyjnego w podejściu LBMS, warsztaty rozwojowe dla kobiet z tańcem i otwieraniem głosu, medytacje, sesje indywidualne. 

Prowadzi twórcze życie i zachęca wszystkich do odkrywania siebie w tańcu i życia pełnią. Czerpie najwięcej energii z natury i słońca, a radości ze swobodnego ruchu i śpiewu oraz z uważnych spotkań z ludźmi na żywo w kręgu.